ذخائر العقبی فی مناقب ذوی القربی (کتاب)«ذخائر العقبی فی مناقب ذوی القربی» از آثار محب الدین طبری (م ۶۹۴ ق) با موضوع اهل بیت علیه‌السّلام است. ۱ - ساختار کتابکتاب در دو جزء تدوین شده است که در هر جزء در ضمن «فضل یا ذکر» مطالب متنوعی درباره فضائل اهل بیت علیه‌السّلام و یا نوادگان آن بزرگواران ارائه شده است. ۲ - گزارش محتوانویسنده در این کتاب به شرح حال بستگان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از عموها و عموزادگان تا فرزندان و نوادگان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌پردازد. وی علاوه بر خمسه طیبه، از برتری قریش، بنی عبدالمطلب و بنی هاشم سخن می‌گوید؛ هر چند بخش اعظم کتاب درباره امیرالمؤمنین و خانواده آن حضرت است. مؤلف در مقدمه تصریح می‌کند که اسناد روایات را حذف کردم تا مطالعه آن برای خواننده راحت تر باشد؛ در عین حال راوی اصلی و گاه چند نفر از راویان را ذکر می‌کند. مؤلف در پایان هر روایتی منبع یا راوی آن را ذکر کرده است؛ محقق کتاب نیز در پاورقی نام کامل این مؤلفان و کتابی که محب الدین از آن نقل کرده را بیان نموده است. ضمن اینکه منابع دیگری را ارائه داده است. برخی از منابع مؤلف که در متن از آنها نام برده عبارتند از: الوسیلة ملا موصلی، استیعاب ابن عبدالبر، الذریة الطاهرة دولابی، صحیفة الامام الرضا علیه‌السّلام ، همچنین صحاح سته و مسانید اهل سنت، کتب سیره و تاریخ و ده‌ها منبع دیگری که مؤلف از آنها نام برده است. وی درباره برخی روایات که کلمات دشواری در آنها آمده شرحی افزوده و آن واژه‌ها را توضیح داده است. در مجموع به نظر می‌رسد وی از منابع شیعیان نقل نکرده و برخی کتب مفقوده‌ای که امروز در دست نیست و مؤلف ذوی القربی از آنها نقل کرده ارزش کتاب وی را دو چندان کرده است. ۳ - وضعیت کتابکتاب توسط سامی الغریری (الغراوی) مورد تحقیق قرار گرفته و مشتمل بر پاورقی‌های مفصل و مفیدی است. فهرست مطالب کتاب در ابتدای اثر آمده است. فهرست آیات و احادیث در انتهای جزء اول و دوم و فهرست مصادر در انتهای جزء دوم ذکر شده است. ۴ - منبعنرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |